Zoals alles in het leven, komt ook parfum ergens vandaan. Vaak worden dingen makkelijker te begrijpen wanneer je de achtergrond kent. Vandaar dat ik even heb opgezocht hoe parfum is ontstaan. Ik vind dit soort dingen altijd interessant, omdat het een soort verhaal geeft aan een product. En als je het verhaal achter een product kent heb je vaak een andere ervaring.
Even een voorbeeld: Als je een wijn koopt in de winkel en deze dezelfde avond opent, dan kan je best een mooie ervaring hebben, dit ligt dan aan hoe lekker de wijn is, je gezelschap en je mood. Maaaaar als je nou een leuke roadtrip hebt gehad naar Frankrijk, daar naar verschillende wijngaarden bent geweest, allemaal verhalen hebt gehoord over de wijngaarden, hebt gezien hoe een wijn wordt gemaakt en dan een wijn van één van die wijngaarden in de winkel koopt. Voor mij geeft dat een andere ervaring. Je hebt ten eerste een herkenning van ‘Heeeey die ken ik, daar ben ik geweest!’, je hebt een soort herbeleving van de mooie momenten in Frankrijk en je ‘weet’ wat je proeft.
Het ligt er natuurlijk ook maar net aan waar je interesses liggen. Maar nog een voorbeeld: Er is een whisky die Monkey Shoulder heet. De whisky is zo genoemd naar de blessure die medewerkers in de destilleerderij vaak opliepen vanwege het continu moeten omscheppen van de gerst. Stel je wilt iemand een whisky cadeau geven en je hebt geen idee wat voor whisky iemand drinkt. Dan is het altijd leuker om een whisky te geven waar een verhaal achter zit dan zomaar een whisky. Als je het cadeau geeft en de persoon maakt het open en kijkt vol verbazing naar de whisky, dan spring jij in en vertelt het verhaal. En hoppa, de persoon kijkt opeens heel anders naar de whisky.
De Egyptenaren
Het woord parfum komt van ‘per fumum’, wat ‘door rook‘ betekent in het Latijns. In het oude Egypte verbrandde men harsen en balsems om de goden te eren. Deze gaven geuren af die de goden in een goed humeur moesten brengen. Niet veel mensen weten dit van mij, maar ik ben echt gek van het oude Egypte en haar mysterieuze cultuur. Parfum heeft in mijn ogen ook altijd iets mysterieus.
Er wordt beweerd dat de oudste parfums zijn gevonden in graven in Egypte en dateren van voor 3100 voor Christus. De parfums waren gemaakt van hars en plantaardige vetten.
Parfum was vroeger alleen voor goden, keizers en koningen. Later volgde de elite en pas in de 20ste eeuw (!!!) werd parfum een product voor iedereen.
Synthetische moleculen
Aan het einde van de 19de eeuw werd er voor het eerst geëxperimenteerd met synthetische moleculen. Dit zijn moleculen die niet uit de natuur komen, maar op synthetische wijze worden gemaakt en die een geur uit de natuur als het ware nabootsen. Dit zorgde er natuurlijk voor dat parfum maken uiteindelijk betaalbaarder werd. Je kan je voorstellen dat bepaalde natuurlijke of dierlijke producten veel moeilijker te verkrijgen zijn. Denk bijvoorbeeld aan amber. Ik schrok een beetje toen ik las wat dit is. Amber is een hard wasachtig product uit het darmstelsel van potvissen. Ja, dus dat.
Parfum in de 20ste eeuw
Het grappige aan onder andere mode is, is dat je de mode van een bepaalde tijd vaak kan verklaren aan de hand van een gebeurtenis in de geschiedenis. Ik kwam erachter dat dit ook geldt voor parfum!
De sterke vrouw
Van 1914 tot 1918 was bijvoorbeeld de Eerste Wereldoorlog. In die tijd waren de mannen aan het vechten en de vrouwen dus alleen thuis. Hierop inspelende maakte Francois Coty een parfum voor deze sterke vrouwen. Dit parfum heette ‘Chypre’.
Na de oorlog kwamen de mannen terug, maar de vrouwen hadden ontdekt dat ze de mannen helemaal niet nodig hadden en de Flapper Girls ontstonden: Zelfstandige vrouwen die de grenzen van het vrouw zijn opzochten. In deze tijd kwam ook Chanel met de Garconne-look (vrij vertaald als Boy-look). Er werd parfum gemaakt voor deze onafhankelijke vrouwen.
Ontsnappen aan de realiteit
Een andere gebeurtenis in de geschiedenis was de Wall Street Crash in 1929. De economie ging enorm achteruit en men was op zoek naar een ontsnapping aan de realiteit. Exotische parfums werden enorm populair.
De Tweede Wereldoorlog zorgde er vooral voor dat men in alles ging zoeken naar hoop voor de toekomst. Frisse, groene geuren moesten deze hoop brengen.
Vanaf de jaren ’60 waren de parfums eigenlijk vrij uitbundig en opvallender. Vanaf 1990 ging men daarentegen juist weer op zoek naar eenvoudige en zuivere geuren.
The Scent
Er waren ondertussen zoveel parfums op de markt, dat men door de bomen het bos niet meer zag, maar men vond ook dat veel parfums op elkaar leken. Er werd vooral veel geld besteedt aan de marketing en de uitstraling van een parfum. Kleinere merken zagen hier hun kans. Zij gingen zich echt helemaal richten op de geur, alles waar een parfum eigenlijk om draait. Op dit moment zien we dat nog steeds, naast dat er veel aandacht is voor biologisch. Er is een beetje een tweespan, enerzijds heb je de merken die zich focussen op marketing en alles wat daarmee te maken heeft, denk aan het uiterlijk en de beroemdheden die het parfum presenteren. Anderzijds zijn er de niche parfumeurs die gericht op zoek gaan naar een mooie geur en zich niet richten op de marketing ervan.
De parfums door de jaren heen
Sommige parfums in de schappen bestaan al tientallen jaren en ik dacht het is misschien even leuk om even de parfums door de jaren heen op een rijtje te zetten. Het is best leuk om vooral die oude parfums eens te ruiken in de store. Ik heb bijvoorbeeld laatst Guerlain – Shalimar geroken. Die is echt heftig en doet me meteen denken aan een iets oudere, maar superchique en statige vrouw.
1889 Guerlain – Jicky
1906 Guerlain – Après l’Ondée
1912 Guerlain – L’Heure Bleue
1919 Guerlain – Mitsouko
1921 Chanel – N°5
1925 Guerlain – Shalimar
1927 Lanvin – Arpege
1930 Patou – Joy
1933 Guerlain – Vol de nuit
1944 Rochas – Femme
1947 Balmain – Vent Vert
1947 Dior – Miss Dior Original
1948 Nina Ricci – L’Air du temps
1952 Estée Lauder – Youth Dew
1951 Hermès – Eau d’Hermès
1956 Dior – Diorissimo
1957 Givenchy – L’Interdit
1960 Rochas – Madame Rochas
1961 Hermès – Calèche
1964 Yves Saint Laurent – Y
1969 Paco Rabanne – Calandre
1969 Alyssa Ashley – Musk
1971 Chanel – N°19
1971 Yves Saint Laurent -Rive Gauche
1972 Clinique – Aromatics Elixir
1972 Dior – Diorella
1974 Chanel – Crystalle
1976 Van Cleef & Appels – First
1978 Lancôme – Magie Noire
1978 Estée Lauder – White Linen
1979 Cacharel – Anaïs Anaïs
1979 Paco Rabanne – Metal
1981 Cartier – Must de Cartier
1983 Ungaro – Diva
1983 Yves Saint Laurent – Paris
1984 Chanel – Coco
1985 Dior – Poison
1987 Cacharel – Loulou
1988 Dior – Fahrenheit
1989 Guerlain – Samsara
1984 Givenchy – Ysatis
1990 Lancôme – Trésor
1992 Bulgari – Eau Parfumée au thé vert
1992 Issey Miyake – L’Eau d’Issey
1992 Thierry Mugler – Angel
1998 Cacharel – Noa
2000 Kenzo – Flower
2001 Chanel – Coco Mademoiselle
2004 Narciso Rodriguez – For her
2007 Prada – Amber
2008 Chloé – Chloé
2012 Lancôme – La vie est belle
2012 Viktor & Rolf – Spicebomb
2013 Hermès – Jour d’Hermès
2014 Narciso Rodriguez – Narciso
2014 Cartier – La Panthère
2014 Burberry – My Burberry
Ik hoop dat jullie het net zo leuk vonden als ik om iets meer te weten te komen over de geschiedenis van parfum! Stay tuned for the next episode about perfume!
Bronnen
Albrecht, Sofie (2015). Parfum wijzer. Antwerpen: Manteau.
Lubbers, Roos (2012). Parfumgids. Gilze: Saela.
De geschiedenis van parfum. Geraadpleegd op 11-09-2016, http://www.allesoverparfum.nl/parfum/geschiedenis.htm